Ατομική έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη Γ. Λουζικιώτη -τμήμα του φωτογραφικού project «Άθως Θύραυλοι Στώμεν»- παρουσιάζεται από την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017 στο εμβληματικό κτήριο «Αρχοντικό των Μπενιζέλων» στην Πλάκα. Πρόκειται για μια μονοθεματική έκθεση είκοσι έργων, με θύρες και παράθυρα από κτήρια του Αγίου Όρους, για την οποία ο καλλιτέχνης εργάστηκε από τις αρχές του 2000 και παρουσιάστηκε πέρσι στο ομώνυμο φωτογραφικό λεύκωμα (εκδόσεις «Χαρτόδετο», 2016). Στην εισαγωγή του λευκώματος, γράφει μεταξύ άλλων, ο Φαίδων Χατζηαντωνίου: «..η έκδοση του φωτογραφικού λευκώματος… διασώζει μια αντιπροσωπευτική συλλογή θυρών και παραθύρων, εκ των οποίων ορισμένα δεν υπάρχουν πια. Απότοκα της χρείας, φορείς μνήμης, τεκμήρια δεξιοτήτων και πολιτισμού, οι θύρες και τα παραθύρια ανήκουν κι αυτά στα πιο ευπαθή –και, τελικά, αναλώσιμα– στοιχεία της οικοδομικής ιστορίας ενός τόπου. Και ας έχουμε πάντα κατά νου, θύραυλοι εμείς, ότι όπως τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής, έτσι και οι θύρες και τα παραθύρια μαρτυρούν τον αθέατο πυρήνα της ζωής που ορίζουν και φυλάττουν και γι' αυτό αξίζουν την προσοχή, τον σεβασμό και την αγάπη μας».
Εγκαίνια: Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017 στις 12:00 το μεσημέρι
Διάρκεια έκθεσης: 17 Δεκεμβρίου 2017 έως 7 Ιανουαρίου 2018
Εκθεσιακός χώρος: «Αρχοντικό των Μπενιζέλων», Αδριανού 96 Πλάκα, Αθήνα
Τηλ.: 2103248861, www.archontiko-mpenizelon.gr.
(Ώρες λειτουργίας: Τρίτη και Πέμπτη 10:00–13:00, Κυριακή 11:00–16:00)
Το αρχοντικό των Μπενιζέλων
Το σπίτι των Μπενιζέλων, που ανεγέρθηκε πιθανότατα στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα, είναι το τελευταίο σωζόμενο κονάκι στην Αθήνα και ένα από τα λίγα παραδείγματα ανάλογων αρχοντικών που σώζονται στη νότια Ελλάδα. Πρόκειται για ένα διώροφο ορθογώνιο κτίσμα, με λιθόκτιστο ισόγειο και κατά βάση ξύλινη ανωδομή, το οποίο υψώνεται στο κέντρο της ιδιοκτησίας και διαθέτει δύο αυλές. Το κονάκι των Μπενιζέλων, στη μορφή που έχει σήμερα αποκατασταθεί, χαρακτηρίζεται για τη λιτότητα των μορφών και για την οργάνωση της κάτοψης του ορόφου με επίκεντρο και χώρο αναφοράς ένα ευρύχωρο χαγιάτι, κάτι που ανταποκρίνεται στον τρόπο ζωής του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα, εποχή στην οποία και πρέπει να αναχθεί η κατασκευή του.
Η Οσία Φιλοθέη
Με την ιστορία του κτηρίου έχει συνδεθεί από την προφορική παράδοση η Ρεβούλα Μπενιζέλου (1545;-1589), η μετέπειτα οσία Φιλοθέη. Θεωρείται ότι έζησε στο χώρο αυτό, στα κτίσματα που προϋπήρχαν της ανέγερσης του αρχοντικού. Η οσία Φιλοθέη υπήρξε σπουδαία προσωπικότητα του καιρού της, κάτι που αντικατοπτρίζεται στη φήμη που είχε τόσο στην εποχή της όσο και κατά τους μετέπειτα αιώνες, φήμη που απορρέει από το κοινωνικό κυρίως έργο της και που οδήγησε τελικά και στην αναγνώρισή της ως οσίας. Είναι αξιοσημείωτο ότι υπήρξε μία από τις ελάχιστες γυναίκες νεομάρτυρες που μαρτύρησαν κατά την Τουρκοκρατία. Γόνος μιας από τις παλαιότερες αρχοντικές οικογένειες των Αθηνών, διέθετε μεγάλη περιουσία. Αφού έμεινε χήρα σε νεαρή ηλικία, αφιερώθηκε στο μοναχισμό. Ίδρυσε τη μονή του Αγίου Ανδρέα, γύρω στο 1571, –εκεί όπου βρίσκεται σήμερα η Αρχιεπισκοπή Αθηνών– και μετόχια, στα Πατήσια, στην Καλογρέζα και στην Κέα. Το μοναστήρι της, με 100 έως 150 μοναχές, και τα μετόχια (σε ιταλικές πηγές της εποχής (h)ospedali-hospitali), παρείχαν στέγη, τροφή και περίθαλψη σε φτωχούς και ασθενείς αλλά και καταφύγιο σε σκλάβους και δυστυχείς μουσουλμάνες, οι οποίες μάλιστα συχνά ασπάζονταν το Χριστιανισμό. Αντιδρώντας στη δράση αυτή της Φιλοθέης, οι οθωμανικές αρχές προκάλεσαν βίαιη σε βάρος της επίθεση, η οποία λίγους μήνες αργότερα την οδήγησε στο θάνατο.
Η οικογένεια των Μπενιζέλων
Οι άρχοντες της πόλης μνημονεύονται σε πηγές του 16ου αιώνα, χωρίς ωστόσο να κατονομάζονται. Από πηγές των αιώνων που ακολουθούν γνωρίζουμε ότι από τις παλαιότερες, πλουσιότερες και ισχυρότερες αρχοντικές οικογένειες είναι η οικογένεια Μπενιζέλου, γόνος της οποίας ήταν και η οσία Φιλοθέη. Στα χρόνια της μετοικεσίας των Αθηναίων στην Πελοπόννησο (1688-1691), όταν οι Βενετοί χώρισαν τους Αθηναίους εποίκους σε τέσσερις τάξεις, με βάση την προγενέστερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη γενέτειρά τους, οι Μπενιζέλοι κατατάχθηκαν στην πρώτη τάξη, σύμφωνα με έγγραφα των ετών 1690-1691. Γόνοι της οικογένειας διακρίθηκαν σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ως δημογέροντες (προεστοί), νοτάριοι, αλλά και ως άνθρωποι των γραμμάτων, διδάσκαλοι κ.ά. Σημαντικός υπήρξε ο ρόλος μελών της οικογένειας και κατά την Επανάσταση του 1821.
Ο Δημήτρης Γ. Λουζικιώτης είναι freelancer επαγγελματίας Graphic Designer, Φωτογράφος και Σύμβουλος Επικοινωνίας (www.louzikiotis.gr / www.louzikiotis.com). Συνεργάζεται με πολλές επιχειρήσεις και οργανισμούς, με αντικείμενο εργασιών τη διαφήμιση, τις εκδόσεις και την επικοινωνία και παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες design και branding υψηλής αισθητικής και αποτελεσματικότητας σε συμβατικά και ψηφιακά μέσα. Έχει σχεδιάσει πλήθος από εταιρικές ταυτότητες, συσκευασίες, διαφημιστικές καταχωρήσεις, εταιρικά και προϊοντικά έντυπα, βιβλία και εξώφυλλα, περιοδικά και εφημερίδες, αφίσες και banners, web sites, cd’s και video. Έχει σχεδιάσει επίσης πολλές διαφημιστικές καμπάνιες και προωθητικές ενέργειες επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων. Παράλληλα πραγματοποιεί εργασίες στον τομέα της διαφημιστικής, εφαρμοσμένης και καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Φωτογραφικά του έργα έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, έχουν παρουσιαστεί σε gallery και χώρους τέχνης και αρκετά ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές. Μεταξύ άλλων συμμετείχε στην BIENNALE:1 Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη 2007). Έχει εκδώσει δύο φωτογραφικά λευκώματα («Αναστενάρια. Στην ιερή έκσταση της παράδοσης», εκδόσεις «Χαρτόδετο», 2014 και «Άθως Θύραυλοι Στώμεν», εκδόσεις «Χαρτόδετο», 2016). Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού «Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης» (www.perix.org). Γεννήθηκε στη Στρατονίκη Χαλκιδικής, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Εγκαίνια: Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017 στις 12:00 το μεσημέρι
Διάρκεια έκθεσης: 17 Δεκεμβρίου 2017 έως 7 Ιανουαρίου 2018
Εκθεσιακός χώρος: «Αρχοντικό των Μπενιζέλων», Αδριανού 96 Πλάκα, Αθήνα
Τηλ.: 2103248861, www.archontiko-mpenizelon.gr.
(Ώρες λειτουργίας: Τρίτη και Πέμπτη 10:00–13:00, Κυριακή 11:00–16:00)
Το αρχοντικό των Μπενιζέλων
Το σπίτι των Μπενιζέλων, που ανεγέρθηκε πιθανότατα στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα, είναι το τελευταίο σωζόμενο κονάκι στην Αθήνα και ένα από τα λίγα παραδείγματα ανάλογων αρχοντικών που σώζονται στη νότια Ελλάδα. Πρόκειται για ένα διώροφο ορθογώνιο κτίσμα, με λιθόκτιστο ισόγειο και κατά βάση ξύλινη ανωδομή, το οποίο υψώνεται στο κέντρο της ιδιοκτησίας και διαθέτει δύο αυλές. Το κονάκι των Μπενιζέλων, στη μορφή που έχει σήμερα αποκατασταθεί, χαρακτηρίζεται για τη λιτότητα των μορφών και για την οργάνωση της κάτοψης του ορόφου με επίκεντρο και χώρο αναφοράς ένα ευρύχωρο χαγιάτι, κάτι που ανταποκρίνεται στον τρόπο ζωής του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα, εποχή στην οποία και πρέπει να αναχθεί η κατασκευή του.
Η Οσία Φιλοθέη
Με την ιστορία του κτηρίου έχει συνδεθεί από την προφορική παράδοση η Ρεβούλα Μπενιζέλου (1545;-1589), η μετέπειτα οσία Φιλοθέη. Θεωρείται ότι έζησε στο χώρο αυτό, στα κτίσματα που προϋπήρχαν της ανέγερσης του αρχοντικού. Η οσία Φιλοθέη υπήρξε σπουδαία προσωπικότητα του καιρού της, κάτι που αντικατοπτρίζεται στη φήμη που είχε τόσο στην εποχή της όσο και κατά τους μετέπειτα αιώνες, φήμη που απορρέει από το κοινωνικό κυρίως έργο της και που οδήγησε τελικά και στην αναγνώρισή της ως οσίας. Είναι αξιοσημείωτο ότι υπήρξε μία από τις ελάχιστες γυναίκες νεομάρτυρες που μαρτύρησαν κατά την Τουρκοκρατία. Γόνος μιας από τις παλαιότερες αρχοντικές οικογένειες των Αθηνών, διέθετε μεγάλη περιουσία. Αφού έμεινε χήρα σε νεαρή ηλικία, αφιερώθηκε στο μοναχισμό. Ίδρυσε τη μονή του Αγίου Ανδρέα, γύρω στο 1571, –εκεί όπου βρίσκεται σήμερα η Αρχιεπισκοπή Αθηνών– και μετόχια, στα Πατήσια, στην Καλογρέζα και στην Κέα. Το μοναστήρι της, με 100 έως 150 μοναχές, και τα μετόχια (σε ιταλικές πηγές της εποχής (h)ospedali-hospitali), παρείχαν στέγη, τροφή και περίθαλψη σε φτωχούς και ασθενείς αλλά και καταφύγιο σε σκλάβους και δυστυχείς μουσουλμάνες, οι οποίες μάλιστα συχνά ασπάζονταν το Χριστιανισμό. Αντιδρώντας στη δράση αυτή της Φιλοθέης, οι οθωμανικές αρχές προκάλεσαν βίαιη σε βάρος της επίθεση, η οποία λίγους μήνες αργότερα την οδήγησε στο θάνατο.
Η οικογένεια των Μπενιζέλων
Οι άρχοντες της πόλης μνημονεύονται σε πηγές του 16ου αιώνα, χωρίς ωστόσο να κατονομάζονται. Από πηγές των αιώνων που ακολουθούν γνωρίζουμε ότι από τις παλαιότερες, πλουσιότερες και ισχυρότερες αρχοντικές οικογένειες είναι η οικογένεια Μπενιζέλου, γόνος της οποίας ήταν και η οσία Φιλοθέη. Στα χρόνια της μετοικεσίας των Αθηναίων στην Πελοπόννησο (1688-1691), όταν οι Βενετοί χώρισαν τους Αθηναίους εποίκους σε τέσσερις τάξεις, με βάση την προγενέστερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη γενέτειρά τους, οι Μπενιζέλοι κατατάχθηκαν στην πρώτη τάξη, σύμφωνα με έγγραφα των ετών 1690-1691. Γόνοι της οικογένειας διακρίθηκαν σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ως δημογέροντες (προεστοί), νοτάριοι, αλλά και ως άνθρωποι των γραμμάτων, διδάσκαλοι κ.ά. Σημαντικός υπήρξε ο ρόλος μελών της οικογένειας και κατά την Επανάσταση του 1821.
Ο Δημήτρης Γ. Λουζικιώτης είναι freelancer επαγγελματίας Graphic Designer, Φωτογράφος και Σύμβουλος Επικοινωνίας (www.louzikiotis.gr / www.louzikiotis.com). Συνεργάζεται με πολλές επιχειρήσεις και οργανισμούς, με αντικείμενο εργασιών τη διαφήμιση, τις εκδόσεις και την επικοινωνία και παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες design και branding υψηλής αισθητικής και αποτελεσματικότητας σε συμβατικά και ψηφιακά μέσα. Έχει σχεδιάσει πλήθος από εταιρικές ταυτότητες, συσκευασίες, διαφημιστικές καταχωρήσεις, εταιρικά και προϊοντικά έντυπα, βιβλία και εξώφυλλα, περιοδικά και εφημερίδες, αφίσες και banners, web sites, cd’s και video. Έχει σχεδιάσει επίσης πολλές διαφημιστικές καμπάνιες και προωθητικές ενέργειες επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων. Παράλληλα πραγματοποιεί εργασίες στον τομέα της διαφημιστικής, εφαρμοσμένης και καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Φωτογραφικά του έργα έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, έχουν παρουσιαστεί σε gallery και χώρους τέχνης και αρκετά ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές. Μεταξύ άλλων συμμετείχε στην BIENNALE:1 Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη 2007). Έχει εκδώσει δύο φωτογραφικά λευκώματα («Αναστενάρια. Στην ιερή έκσταση της παράδοσης», εκδόσεις «Χαρτόδετο», 2014 και «Άθως Θύραυλοι Στώμεν», εκδόσεις «Χαρτόδετο», 2016). Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού «Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης» (www.perix.org). Γεννήθηκε στη Στρατονίκη Χαλκιδικής, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.